Η δυσκολία αποχωρισμού του παιδιού από την μητέρα κατά τις πρώτες μέρες του σχολείου μπορεί να αποτελεί την πρώτη εκδήλωση της σχολικής φοβίας. Η ανησυχία του παιδιού είναι απόλυτα φυσιολογική, καθώς η έναρξη του σχολείου σηματοδοτεί την εγκατάλειψη ενός γνώριμου περιβάλλοντος και την είσοδο του σε ένα νέο και τελείως άγνωστο πλαίσιο. Ο τρόπος που θα λειτουργήσουν οι γονείς αλλά και οι δάσκαλοι θα καθορίσει την ομαλή ή μη προσαρμογή του παιδιού στο σχολικό περιβάλλον. Στα μεγαλύτερα παιδιά, η εκδήλωση της σχολικής φοβίας είναι διαφορετική. Ξεκινά με την άρνηση του παιδιού να πάει στο σχολείο, χωρίς όμως να μπορεί να εξηγήσει τον λόγο. Ενώ αντίστοιχα, οι έφηβοι με σχολική φοβία χρησιμοποιούν εκλογικεύσεις.

Συχνά, στην κλινική εικόνα του παιδιού με σχολική φοβία εμφανίζονται σωματικά συμπτώματα, δηλαδή πονοκεφάλους, κοιλόπονους, εμετούς κλπ. Τα συμπτώματα αυτά είναι έντονα ιδιαίτερα τις ημέρες του σχολείου, ενώ εξαφανίζονται τα Σαββατοκύριακα ή μόλις ο γονιός συμφωνήσει να μην πάει το παιδί στο σχολείο. Αυτά τα παράπονα των παιδιών συχνά δημιουργούν εντάσεις μέσα στην οικογένεια και έντονες αντιδράσεις εκ μέρους των γονιών.

Οι εκλυτικοί παράγοντες για την έναρξη της σχολικής φοβίας άλλοτε ανευρίσκονται και άλλοτε όχι. Ωστόσο, συνήθως αφορoύν σε συμβάντα που είτε αλλάζουν τις συνήθειες του παιδιού είτε προκαλούν κάποιο ψυχικό τραύμα. Στα μικρά παιδιά, η έναρξη είναι οξεία. Ενώ στους εφήβους είναι σταδιακή. Ξεκινά από ευερεθιστότητα και ένταση μέχρι την πλήρη εκδήλωση του προβλήματος. Ο έφηβος αρνείται κατηγορηματικά να πάει στο σχολείο, προφασιζόμενος ότι ήδη έχει χάσει μαθήματα και δεν μπορεί να παρακολουθήσει. Συνήθως είναι καλοί μαθητές και ενδιαφέρονται για την σχολική τους εικόνα.

Επίσης, η προσωπικότητα του παιδιού που αναπτύσσει σχολική φοβία ποικίλει. Συνήθως πρόκειται για ήσυχα παιδιά, καλούς και υπάκουους μαθητές, τα οποία είναι υποταγμένα στις προσδοκίες των γονιών και των δασκάλων τους. Αλλά σε άλλες περιπτώσεις πρόκειται για μαθητές με δυσκολίες προσαρμογής, που δεν είναι καλοί μαθητές και δεν παίρνουν καμιά ευχαρίστηση από το σχολείο. Ακόμη, στοιχεία από την σχολική πραγματικότητα φαίνεται να επηρεάζουν. Δηλαδή, ένας απαιτητικός δάσκαλος ή η σχολική αποτυχία δημιουργούν συναισθήματα φόβου για το σχολείο που οδηγεί στην σχολική φοβία.

Τέλος, η σχολική φοβία αντιμετωπίζεται και έχει καλή πρόγνωση εφόσον δεν συνυπάρχει με σοβαρή ψυχοπαθολογία. Ενώ οι συνέπειες της μπορεί να είναι είτε άμεσες είτε μακροπρόθεσμες.

Ανιχνευτική Δοκιμασία Σχολικής Ετοιμότητας

Είναι το παιδί μου έτοιμο να πάει στην Α΄ Δημοτικού;

Θα μπορεί να γράφει;

Θα μπορεί να διαβάσει;

Θα τα καταφέρει;

Τώρα μπορείτε να ξέρετε σίγουρα και υπεύθυνα με το Τεστ Σχολικής Ετοιμότητας

Στην Ελλάδα σήμερα, το μοναδικό κριτήριο για την εγγραφή του παιδιού στην Α΄ τάξη του δημοτικού σχολείου, είναι η χρονολογική του ηλικία. Οι ειδικοί (γιατροί, νηπιαγωγοί, δάσκαλοι) γνωρίζουν ότι η συμπλήρωση της ηλικίας και μόνο δεν αποτελεί το διαβατήριο για την ομαλή εισαγωγή στην Α΄ τάξη. Όπως είναι γνωστό, κάθε παιδί έχει το δικό του ρυθμό ανάπτυξης.

Είναι ένας απλός και γρήγορος έλεγχος που απευθύνεται σε παιδιά νηπιαγωγείου 5 – 6 ετών, τα οποία θα πάνε στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου, την επόμενη χρονιά. Ελέγχει αν το παιδί έχει τις απαραίτητες ικανότητες και την ωριμότητα που χρειάζεται για να παρακολουθήσει με επιτυχία και χωρίς δυσκολίες το δημοτικό σχολείο.

Mαθησιακές δυσκολίες, οι οποίες είναι δυνατόν να οφείλονται σε αδιάγνωστες δυσκολίες στην ομιλία, στους λεπτούς χειρισμούς, στην όραση κ.λπ.

Καταστάσεις, δηλαδή, που θα μπορούσαμε να είχαμε αποφύγει αν οι γονείς είχαν την κατάλληλη ενημέρωση και η διάγνωση είχε γίνει έγκαιρα.

·     Παιδιά με δυσκολία στην συγκέντρωση προσοχής

·     Παιδιά με φτωχό γραφοκινητικό συντονισμό

·     Παιδιά με υπερκινητικότητα

·     Παιδιά με διαταραχές στη συμπεριφορά

·     Παιδιά με δυσκολίες στην προφορά φθόγγων – συμπλεγμάτων

Τις τελευταίες μέρες η χώρα μας βιώνει πρωτόγνωρες στιγμές. Στιγμές που μια εβδομάδα πριν κανείς δεν μπορούσε να τις σκεφτεί. Όλες οι ελληνικές οικογένειες αγωνιούν για το μέλλον. Η αγωνία, η ανασφάλεια και ο φόβος για το αύριο είναι τα συναισθήματα που κυριαρχούν.

Και φυσικά, όλη αυτή την κατάσταση εκτός από τους ενήλικες – γονείς, την βιώνουν και τα παιδιά και οι νεαροί έφηβοι. Ακούνε συζητήσεις στο σπίτι, στις ειδήσεις, στο δρόμο και σχηματίζουν με την σειρά τους, τις δικές του κρίσεις και γνώμες.

Ωστόσο, το ερώτημα είναι τι λέμε στα παιδιά μας; Πρέπει να τους πούμε όλη την αλήθεια; Να μιλάμε ανοιχτά μπροστά τους; Τι να κάνουμε;

Να θυμόμαστε πάντοτε ότι, είναι καλό στα παιδιά μας να μιλάμε με ειλικρίνεια. Συνεπώς, και στην παρούσα συνθήκη το ίδιο θα πράξουμε. Ωστόσο, προσαρμόζουμε τα λεγόμενα μας στο αναπτυξιακό και ηλικιακό στάδιο του παιδιού. Στα μικρά παιδιά εξηγούμε με πολύ απλά λόγια την κατάσταση και χωρίς πολλές λεπτομέρειες. Σκοπός μας δεν είναι ούτε να τα τρομάξουμε, ούτε και να τα γεμίσουμε με φόβο και άγχος. Χωρίς υπερβολές οφείλουμε να τα ενημερώσουμε για τις δυσκολίες της χώρας και συνεπώς της οικογένειας. Τους μιλάμε για τις τυχόν αλλαγές που θα συμβούν στην καθημερινότητα της οικογένεια. Ακόμη, ας δούμε αυτές τις στιγμές σαν μια ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουμε μαζί με το παιδί, τις προτεραιότητες μας. Δηλαδή, του εξηγούμε ότι τα πολλά λεφτά δεν μας φέρνουν την ευτυχία, αντίθετα οι μικρές χαρές της ζωής και η μεταξύ μας αγάπη είναι εκείνα που αξίζουν. Διαχωρίζουμε τις πλασματικές από τις βασικές ανάγκες για σωματική και ψυχική υγεία και επανατοποθετούμαστε.

Ανάλογα, μιλάμε και στον έφηβο, με κάποιες ωστόσο, διαφοροποιήσεις. Ο έφηβος κατανοεί πολύ περισσότερο την κατάσταση και αντιλαμβάνεται τις πολιτικές εξελίξεις της χώρας. Βρίσκεται σε μια ηλικία που έχει την δική του γνώμη για την κατάσταση, επηρεάζεται άμεσα από τις όποιες εξελίξεις και παρατηρεί την πορεία του να παρεμποδίζεται. Ακούει για «capital controls», για «grexit» και προβληματίζεται τι θα γίνει με το χαρτζιλίκι του, τις δραστηριότητες του, τα μαθήματα του κ.ο.κ. Και αυτός με τη σειρά του αγωνιά. Εξηγούμε λοιπόν τις δύσκολες ώρες της χώρας και τονίζουμε ότι «μαζί» θα αντιμετωπίσουμε τις όποιες ανακατατάξεις συμβούν  στη ζωή μας.

Κλείνοντας, να πούμε ότι ο τρόπος που οι γονείς βιώνουν την κρισιμότητα της κατάστασης έχει άμεσο αντίκτυπο και στα παιδιά. Αν βλέπουν έναν γονιό με ένταση και πανικό (όσο δικαιολογημένα και αν είναι), το μόνο σίγουρο είναι ότι θα πανικοβληθούν και αυτά. Συνεπώς, προσπαθούμε να κρατήσουμε την ηρεμία μας και την ψυχραιμία μας για την αβέβαιη εβδομάδα που ξεκινά. Είναι οι γονείς αυτοί που οφείλουν να ενημερώσουν τα παιδιά τους για όσα βλέπουν να συμβαίνουν γύρω τους, αλλά δεν μπορούν να κατανοήσουν απόλυτα. Καταστροφολικές εκφράσεις, όπως «θα πεινάσουμε», «δεν θα έχουμε λεφτά», «θα μας πεθάνουν», σίγουρα έχουν διαφορετική επίδραση στην ψυχολογία του παιδιού και του νέου που ακούει, σε σχέση με του ενήλικα. Τα παιδιά θέλουν να νιώθουν ασφάλεια και πως ότι και να γίνει η οικογένεια τους θα καταφέρει να ανταπεξέλθει. Προσπαθούμε να διατηρήσουμε μια κανονικότητα στην ζωή της οικογένειας η οποία τροφοδοτεί το αίσθημα της ασφάλειας. Κάνουμε δραστηριότητες μέσα από τις οποίες νιώθουμε όμορφα συναισθήματα και ερχόμαστε κοντά σαν οικογένεια. Μια βόλτα, μια συζήτηση, μια ταινία κλπ.

Οπλιζόμαστε λοιπόν, με αισιοδοξία και θετική σκέψη και προχωράμε…